Đi tìm người nhà!...

Thân tặng Bác Thăng,Hỷ-Những người Hà nội đầu tiên “mạo hiểm” vô Sài gòn-thành phố mà trước đó 1-2 ngày còn là thù địch với cộng sản,giải phóng...tìm người nhà.

Tôi còn nhớ rất rõ:mùng 9 tháng năm 1975 là ngày toàn quân ăn mừng chiến thắng tại Củ chi gần căn cứ Đồng dù.Song cái ngày mà tôi và anh Thăng,anh Hỷ(tiểu đoàn 2)tình cờ gặp nhau ở thị trấn Củ chi bắt xe buýt vô Sài gòn,phải cách ngày mùng 9 này trên một tuần?(nghĩa là khoảng mùng 1 mùng 2 tháng năm gì đó).Nói là tình cờ có lẽ chỉ đúng với tôi.Bác Thăng & bác Hỷ chắc có hẹn với nhau trước.Tôi lúc đó chỉ muốn khám phá, được bác Thăng rủ đi là đi thôi!Thực ra tôi có ông bác ruột(anh mẹ tôi)di cư vào Nam từ năm 1954,cũng tìm được nhưng là hồi sau ở Lai khê cơ.

Không muốn tả lại cảm xúc lúc đó :khi mà ba ông Việt cộng thứ thiệt,ngồi trên chiếc xe buýt toàn người xa lạ...lặng im ngắm phố phường suốt từ Củ chi về tận trung tâm Sài gòn.Kể lại xin bác Hỷ đừng giận:tôi và Bác Thăng thì bình thường,nếu không nói là háo hức (với tôi),song bác Hỷ thì lại sợ sệt đén mức thái quá.Kể cả lúc vào trung tâm Sài gòn cũng vậy.Bác Thăng chỉ cười:sợ cái gì mà sợ?Ba thằng lính Việt cộng quèn,trên mũ cối dưới dép dâu...thì ai là kẻ muốn hại ta nữa?...

Cũng hỏi thăm chủ yếu mấy ông xe ôm đứng chờ khách ở chợ Bến thành.Và cũng đi xe ôm có trả tiền,tất nhiên là gin cả 3 bằng chiếc Hon đa 67.Quên gì thì có thể,song Bác Thăng ,Hỷ phải thừa nhận với tôi rằng chắc chắn lúc đó là lần đầu tiên trong đời anh em mình đi xe ôm,mà lại ở ngay trung tâm Sài gòn?

Việc hỏi thăm của bác Hỷ thì kết thúc nhanh.Chắc là lượng thông tin về người nhà bác khó tìm?Nhưng về sau cũng như tôi khi trung đoàn về căn cứ Lai khê bến cát Thủ Dầu một qua thông tin của gia đình ngoài Bắc vào cũng tìm ra cả.

Bác Thăng thì có li kì hơn.Cũng lúc thì bằng xe ôm,lúc thì đi bộ là chủ yếu...

Người mà bác Thăng tìm khi đó là cô của bác:Cô Luỹ(Người bây giò mới biết bà là chủ đích thực của cả một dãy nhà:bắt đầu từ đầu phố Hoa mã đến hết số nhà 66 Lò đúc bác Thăng ở...).Thông tin về cô Luỹ lúc đó là làm nghề dược sĩ,có hành nghề ở Sài gòn.Thế thì mấy ổng phải đến Dược sĩ đoàn!Có lẽ đấy là hiệp hội của những người làm nghề thuốc. Được cái Dược sĩ đoàn cũng ở ngay phố trung tâm Sài gòn,nên hỏi và tìm là ra ngay.Tôi nhớ là ở đường Hàm nghi thì phải.Nhân viên văn phòng của Dược sĩ đoàn vẫn làm việc bình thường.Họ mở sổ lưu trữ ra tra tên côLuỹ.Lập tức thông tin về cô Luỹ đã được cung cấp cho Bác Thăng:Học ra trường ngày,tháng,năm.Hành nghề dược ở Nha trang.Cả gia đình đi Mỹ ngày tháng năm....Thật là thán phục chế độ lưu trữ của thời Việt nam công hoà.Bây giờ có đến công ty xà phòng Hà nội hỏi Bác Thăng ,bác Hỷ liệu có ai biết & ai trả lời..?Về sau bác Thăng có giải thích:Tìm không được cô Luỹ ,song là để tìm được anh Trần Phúc Hồng anh ruột bác Thăng-nhà ngay 61 Bùi viện Sài gòn.Cũng chính từ căn nhà của gia đình anh Hồng đã cho tôi nhiều kỉ niệm & cảm xúc...(Lần sau đó,B.Thăng  thông minh:phóng trên  xe ôm quay lại bưu điện Sài gòn-Mà bây giờ vẫn còn nguyên.Hỏi phòng nhân sự Ô Cẩn ngày xưa làm tại nhà dây thép Sài gòn.Và,từ ông Cẩn lần sau đó B.Thăng tìm được A.Hồng...)

Một chuyến đi không đạt được hết mục đích của các thành viên.Song là khám phá Sài gòn những ngày đầu giải phóng.Một chuyến đi mà háo hức khám phá chỉ là với một người.Lo sợ hoang mang cũng là chỉ với một người.Bằng lặng , đơn giản cũng chỉ một người.Theo tỷ lệ thì đều 50 trên 50 cả...Nhưng là một chuyến đi không báo cáo và xin phép ai (mà có xin phép thì cũng không  ai có quyền cho phép?Thời điểm này mặt trận chưa có chính sách gì cụ thể ?Trần Văn Thanh, ông Thạch chủ nhiệm thông tin quê gốc miền Nam vẫn ở đơn vị mà không thể biết mình là những người đầu tiên được về thăm nhà...?Có điều mấy anh em tự đi với nhau và may mắn là bao trùm...Về đúng giờ,không ai biết ,không ai hay.Nhưng có lẽ Củ chi thật gần với Sài gòn,cảm giác của tôi là gần hơn từ Cầu Diễn về bờ hồ Hà nội.Cũng xin nói thêm:Sau một hai năm giải phóng:Người miền Bắc thường có câu:"Miền Bắc nhận hàng,miền Nam nhận họ"?Với chúng tôi thì lúc đó tuyệt nhiên không phải vậy?Nhưng dấu kín bao nhiêu lâu,thì lúc này đều khai ,khoe...ra cả?Vì vậy người nhà mới có thể lên đơn vị thăm chúng tôi & chúng tôi mới hợp pháp về Sài gòn thăm người nhà .Kể chuyện miền Bắc,hỏi chuyện miền Nam...